Η κλιματική αλλαγή αποτελεί χρόνιο πρόβλημα που επηρεάζει όλους τους οργανισμούς στον πλανήτη.
Οι επιπτώσεις της θα είναι σημαντικές αναφορικά με τη βιωσιμότητα του περιβάλλοντος και την ποιότητα ζωής των ανθρώπων.
Η υψηλή συγκέντρωση των θερμοκηπικών αερίων, που συντελούν στην υπερθέρμανση του πλανήτη καθώς και το λιώσιμο των πάγων, με συνέπεια την άνοδο την στάθμης της θάλασσας, δημιουργούν ανωμαλίες στο περιβάλλον και στις καλλιέργειες.
Αναφορικά με την αμπελουργία, τα αποτελέσματα είναι ήδη ορατά, το ίδιο και η ανάγκη για προσαρμογή στις νέες συνθήκες. Για την ποιοτική και ποσοτική εξαγωγή οίνου το σημαντικότερο είναι το κλίμα παραγωγής που επικρατεί. Η κλιματική αλλαγή επηρεάζοντας την καθημερινότητα μας, αποφέρει σημαντικές αλλαγές και στην παραγωγή κρασιού. Οι υψηλές θερμοκρασίες και οι απότομες εναλλαγές των εποχών επηρεάζουν ή καταστρέφουν την παραγωγή.
Η παραγωγή Οίνου
Το κρασί είναι ένα από τα πιο ευαίσθητα γεωργικά προϊόντα. Πριν την δημιουργία ενός αμπελώνα αξίζει να έχουν μελετηθεί προσεκτικά το έδαφος, οι θερμοκρασίες που αναπτύσσονται στην περιοχή και το ποσοστό ηλιοφάνειας. Η κλιματική αλλαγή ωστόσο έχει μεταβάλει αισθητά τις παραδοσιακές τεχνικές παραγωγής.
Προβληματίζει η μελέτη που αναφέρει, ότι αν η μέση θερμοκρασία ανέβει κατά δύο μονάδες παγκοσμίως, τότε, οι καλλιέργειες αμπελιών θα μειωθούν στο μισό. Για την βιωσιμότητα των αμπελιών σε καταστάσεις ξηρασίας και ζέστης προτείνεται από την έρευνα, η αλλαγή ποικιλιών καλλιέργειας ανά περιοχές.
Οι βόρειες περιοχές ζημιώνονται λιγότερο καθώς μπορούν με μια άνοδο της θερμοκρασίας να φιλοξενήσουν αμπέλια merlot ή grenache που ευδοκιμούν σε θερμότερα κλίματα υπό φυσιολογικές συνθήκες. Με αυτό τον τρόπο θα μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν εκτάσεις καλλιέργειας που μέχρι τώρα ήταν απαγορευτικές λόγω κλίματος για την δημιουργία αμπελώνων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι περιοχές όπως ο Καναδάς, η Βόρεια Ευρώπη και η Τασμανία.
Σε νοτιότερες περιοχές όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και η Αυστραλία αναμένεται να υπάρξει απώλεια στις καλλιέργειες λόγω της ήδη αυξημένης θερμοκρασίας. Για την προφύλαξη της σοδειάς και την διατήρηση του όγκου του τελικού προϊόντος χρειάζεται περαιτέρω μελέτη του περιβάλλοντος ώστε να αναπροσαρμόσουν οι καλλιεργητές της ποικιλίες που παράγουν.
Οι περισσότερο προνοητικοί έχουν επιλέξει να «μεταφέρουν» τον αμπελώνα τους σε βόρεια σημεία ώστε να μην επηρεαστούν άμεσα από επερχόμενους καύσωνες. Για παράδειγμα οι οινοπαραγωγοί της Αργεντινής μετακινούν την καλλιέργεια τους προς τις Άνδεις.
Στην Αυστραλία έχουν επενδύσει σε ποικιλίες οι οποίες είναι ανθεκτικές στη ξηρασία. Αντίστοιχα ο μεγαλύτερος συνεταιρισμός κρασιού του Trentino, στην Ιταλία, εντοπίζει με σύστημα χαρτογράφησης τα επίπεδα νερού, διευκολύνοντας έτσι την διαδικασία ύδρευσης ώστε κάθε ποικιλία να αντλεί το απαραίτητο νερό.
Οι παραδοσιακές τεχνικές καλλιέργειας και συντήρησης των αμπελώνων, λόγω της αλλαγής κλίματος, αποτελούν τροχοπέδη για την παραγωγή. Στην Πορτογαλία είναι παράνομο να ποτίζουν την ποικιλία Πόρτο μετά το φύτεμα της. Γεγονός που έχει στοιχήσει οικονομικά στους παραγωγούς σε εποχές ξηρασίας καθώς χάθηκε κομμάτι της καλλιέργειας. Παλιές τεχνικές παραγωγής θα πρέπει να προσαρμοστούν στα νέα κλιματικά δεδομένα ώστε να διατηρηθεί η παραγωγή των αμπελιών σε φυσιολογικά επίπεδα.
Συνοπτικά, για την διατήρηση της οινοπαραγωγής στα φυσιολογικά επίπεδα κρίνεται επιτακτική ανάγκη να προσαρμοστεί ο ανθρώπινος παράγοντας στις συνθήκες. Μέσω μετατροπής των καλλιεργειών ή του τρόπου φροντίδας θα επεκταθεί ο χρόνος ζωής της παραγωγής. Οι στατιστικές μας κρούουν τον κώδωνα για κάποια είδη κρασιών. Λόγω της αλλαγής θερμοκρασίας είναι πολύ πιθανό τα επόμενα χρόνια μερικές ποικιλίες να εξαφανιστούν καθότι δεν θα υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες για να ευδοκιμήσουν.